Türk Tarih Kurumu Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı Ocak 1983, Cilt 47 Sayı 185
Madde 19 — Kurum’un asıl üyeleri, bilimsel çalışmaları düzenlemek üzere “Eskiçağ Kolu”, “Ortaçağ Kolu”, ve “Yeniçağ Kolu” adlarını taşıyan üç Bilim Koluna ayrılırlar. Onur üyeleri ile muhabir üyeler, Kurum’un kitaplık ve arşivinden asıl üyeler gibi yararlanırlar. Üyeliğe kabul töreni, yeni üye veya üyelerin kısa bir bilimsel bildiri sunmaları ile sona erer. Madde 20 — Kurum yayınlarını basmak ve Kurum’un bilimsel çalışmalarını desteklemek amacıyla Kurum’a gelir sağlamak üzere kurulan Basımevi işlerinin gereği gibi yürütülmesi için Genel Kurul’ca her yıl dört asıl üyeden oluşan bir Komisyon seçilir. Onur üyeliği için öneri, en az bir üye tarafından Yönetim Kurulu Başkanlığına yapılır, önerinin görüşülmesi, karara bağlanması ve seçimin kesinleşmesinde asıl üyeler hakkındaki hükümler uygulanır. Madde 7 — Yurt içinde ya da yurt dışında çalışmaları ve yapıtları ile Kurum un çalışma alanına giren bilim dallarına katkıda bulunanlarla Kurum’a büyük maddi yardım ve bağış yapanlar onur üyeliğine seçilebilirler. Madde 153 — Her görevli ve hizmetli için sıra numarası ile bir sicil dosyası açılır ve sicil kartı düzenlenir. Sicil dosyasında, görevli ve hizmetlinin göreve alınırken vermek zorunda bulunduğu belgelerle, hakkındaki yazışmalar bulunur. Sicil kartında fotoğraflı kimliği, yükselmeleri, ödülleri, cezaları ve gerekli öteki bilgiler yer alır. Sicil işlerine bakan görevlinin sorumluluğu altında saklanır. Madde 97 — Yabancı memleketlerde yapılan Kurum amaçlan ile ilgili bilimsel toplantılara katılma, delege gönderme konusunda ilgili Bilim Kolu veya Kollan, Kurum’un bütün üyelerini ilgilendiren hususlarda ise Genel Kurul karar verir. Genel Kurul üyelerinin oyları, gerekirse yazılı olarak alınabilir.
- Maddesi hükümleri Kurum görevli ve hizmetlileri hakkında da uygulanır.
- İnfazın usulüne uygun yapılmasına rağmen suçlunun hastalanması, sakatlanması veya ölümü durumunda Şâfiîler’e ve Mâlikîler’deki bir görüşe göre tazminat ödenmesi gerekirken diğer fakihlere göre gerekmez.
- Madde 132 — Hastalık ve doğum halinde verilecek izinler İş Kanunu hükümlerine bağlıdır.
Kural olarak ta‘zîr cezası mümeyyiz olmak şartıyla din ve cinsiyet farkı gözetilmeden herkese uygulanabilir; ancak kime hangi tür cezaların uygulanabileceği hususunda suçun niteliği ve suçlunun durumu dikkate alınır. Akıl hastası ve ergenlik çağına ulaşmamış mümeyyiz küçük mâsiyet işleyemeyeceği için bunların ancak te’dib edilebileceği ifade edilmiştir. Buna göre kişiler durumlarının salâh üzere olup olmaması, ahlâkî nitelik, soy ve makamları itibariyle tasnif edilir. Fakat bu konuda zikredilen suç ve cezalar, umumiyetle ilk defa işlenen küçük günahlar ve kabahatlerle ilgili olup başta zulüm ve fesadı yayma niteliğindeki büyük günahlar olmak üzere suçların geneli için bu tür bir ayırım söz konusu edilmemiştir. Bu cezalar Allah hakları ve kul haklarının korunmasını hedefler; kötülüklerin yaygınlaşmasını, bireylere ve topluma zarar vermesini önleyici, suç işleyenleri te’dib ve ıslah edici özellikler taşır. Bir bakıma, dava ve şahit getirme söz konusu olmadan kendi müşahedesiyle müdahalede bulunabileceği hususlarda muhtesibe kazâî yetki devri yapılmaktadır.
15 günden az çalışmışsa geri kalan ücret Kurum’ca geri alınır. Madde 150 — Derece ve kademe yükselmeleri her yılın ocak ayı başında uygulanır. Kurum’da yeni görev almış olanların bu tarihteki hizmetleri 1 yılı doldurmuş ise, kendilerine yıllık kademe zamları tam olarak verilir. Hizmetleri 1 yıldan eksik olanlar o yıl kademe zammından faydalanamazlar. Madde 149 — Kurum personeline ödenecek evlenme, doğum, çocuk ve ölüm yardımları hakkında her yıl bütçe kanunlarıyla devlet memurları için saptanan eseslar uygulanır. Madde 146 — Genel Yönetmen’in göstereceği gerek üzerine fazla çalışma yapanlara İş Kanunu hükümlerine göre fazla çalışma ücreti ödenir.
Madde 113 —Kurum çalışanları; kadrolu görevliler, sözleşmeli personel, gündelikli görevliler ve hizmetliler eliyle yürütülür. Madde 110 — Gelirleri tahsil etmek, para ve ayniyatı muhafaza giderleri yasalar, Tüzük, Yönetmelik ve Yönetim Kurulu kararlarına göre ödeme ve bu işlere ilişkin her türlü mali işlemleri yapmak saymanların görevidir. Madde 107 — Kurum ve Basımevi’nin bütçe dönemi takvim yılıdır. Madde 103 — Kurum ve Basımevi bütçelerinin hazırlanması, onanması ve uygulanması ile ilgili hesap işlemleri, bu konularda görevli ve sorumlu olanlara ilişkin işlemler Kurum Tüzüğündeki temel kurallar çerçevesinde bu Yönetmelik kurallarına uyularak yürütülür. Konferans Başkanı konferansçıyı dinleyicilere tanıttıktan sonra bilimsel kişiliği hakkında kısa bir konuşma yapar ve konferansçı konuşmasını bitirdikten sonra soru ve tartışmaları yönetir. Madde 92 — Üyelere, kongrenin toplantısından en az altı ay önce çağrı yapılır ve kongreye bir bildiri ile katılacaklar ise bildiri özetlerini iki sayfayı geçmemek üzere toplantı tarihinden dört ay önce Kongre Genel Sekreterliğine göndermeleri bildirilir. Madde 84 — Kazı Kurulu, kazı yerinin özelliğine göre meslekten yetişmiş gerekli sayıda uzmanlardan oluşur. Madde 8ı —Yukarıdaki maddelerde belirtilen koşullara uymayan araştırıcılara başka bir araştırma için Kurum herhangi bir katkıda bulunmaz. Madde 78 — ilgili Bilim Kolu, bu isteği inceler, gerekirse bir komisyon kurarak görüşünü alır. Ve gider hesaplan ve basılan kitaplar hakkında Basımevi Müdürü tarafından düzenlenecek rapor Basımevi Komisyonu Başkanlığı tarafından aylık toplantısından önce Kurum Yönetim Kurulu’na gönderilir. Madde 75 — Basımevi, Türk Tarih Kurumu’nun yayınlarından kâr almaz. Yayınların maliyet değeri piyasa rayicinden fazla olamaz.
Madde 69 — Basımevi Komisyonu, Yayın Komisyonu ile birlikte yıllık genel yayın programının gereği gibi uygulanmasını, Belleten, Belgeler ve diğer Kurum yayınlarının öncelikle basılmasını, özellikle Basımevi’nin kuruluş amacından saptırılmamasını sağlar. Kitap, asıl üyeler dışında bir kişi tarafından yazılmışsa, Bilim Kolu Başkanlığı, bunu yetkili bir üyesine inceletir. Yazara ödenecek telif hakkının % 10 unu geçmemek üzere kitabı inceleyene verilecek ücret Bilim Kolunca saptanır. Madde 36 — Kurum’un yayın, kitaplık ve arşiv işlerinin ve Basımevi’nin Kurum’un amacına, Genel Kurul, Yönetim Kurulu ve Bilim Kollarının kararlarına göre yönetimini yayın, kitaplık – arşiv ve Basımevi komisyonları gözetir. Madde 31—Araştırma Merkezi, yedi üyeden oluşan bir yürütme kurulu tarafından yönetilir. Üyelikte boşalma halinde Genel Kurul’ca yenisi seçilir. Gelen bilimsel bir yönteme göre toplamak, düzenlemek ve genel yayın programında öngörülen yayınları yapmak ve bu dokümanları, belirtilen alanlarda araştırma yapacakların yararına sunmakla görevlidir. Madde 23 — Bilim Kolları, hemen karara bağlanması gereken konulan bir genelge ile üyelerine bildirerek yazılı görüş ve düşüncelerini almak suretiyle de karar verebilirler.
Madde 71 — Basımevi görevlileri ve idare âmirleri, Müdür’ün gerekli görmesi üzerine Basımevi Komisyonunun önerisi ile Kurum Yönetim Kurulunca atanır. Basımevi Müdürünün iş sözleşmesi yapma ve harcama yetkileri ve Basımevi kasasında bulundurulacak para miktarı, o yılın ekonomik ve parasal koşulları gözö- nünde tutularak Basımevi Komisyonu tarafından saptanır ve Kurum Yönetim Kurulunun onayı ile uygulanır. Komisyon üyeleri, ayrıca gündeme alınmak koşulu ile görüşme konuları önerebilirler. Komisyon, Başkanının çağırısıyle en az ayda bir toplanarak Basımevi Müdürlüğünce hazırlanan gündemindeki konulan görüşür ve karara bağlar. Komisyon, ayrıca Basımevi Müdürünün yetkisi dışındaki iş sözleşmelerini, bankalardan alınacak kredi anlaşmalarını karara bağlamak üzere Kurum Yönetim Kurulu Başkanlığına sunar. Okuyucular, okuma salonuna girmezden önce, palto ve benzeri üstlüklerini ve büyük çantalarını giriş yerinde bırakmak ve kimliklerini görevliye vererek giriş kartı almak zorundadırlar. Madde 62 — Okuyucular, okuma salonunda bulunan kitaplık görevlilerinin uyarılarına uymak zorundadırlar. Kitaplıkta sigara, kahve, çay ve diğer içecekleri içemezler, yüksek sesle çalışamaz ve konuşamazlar. Türkçeye çevrilmiş olup da yayınlanmamış eserlerden yalnız bir nüsha olanlar yazmalar gibi kitaplıktan çıkarılamaz. Birden fazla nüshası olanlar yukarıdaki koşullarla ödünç verilebilir.
Ta‘zîr cezası suçluya işkence etme ve hayatına son verme amacı taşımamalıdır; ayrıca ıslah, önleme, birey ve toplum vicdanında adalet duygusunu sağlamlaştırmaya yönelik olmalı, kötülüğün yaygınlaşmasına ve ahlâkî değerlerin ihlâline yol açmamalıdır. Yine bazı istisnalarla birlikte malî cezalar reddedilmiş, Hanefî ve Şâfiîler başta olmak üzere fakihlerin büyük bir kısmı ta‘zîren ölüm cezası verilemeyeceğini kabul etmiştir. Verilen zararın büyüklüğü, suçlunun ıslah edilmesi gayesi, benzer suçların işlenme tehlikesi gibi ölçüler genellikle maslahat kavramı çerçevesinde değerlendirilmiştir. Yukarıda sözü edilen beş temel değeri korumayı ifade eden maslahat düşüncesi, cezanın verilip verilmeyeceğini belirlediği gibi cezanın türü ve miktarını belirlemede de önemli rol oynamaktadır. Bunların dışında ta‘zîr cezasının takdirinde kaynaklarda dile getirilen ölçüler umumiyetle bedenî ta‘zîr cezalarıyla ilgilidir. Bazı fakihlere göre bu cezanın ölçüsü, hangi suçla ilgili olursa olsun ta‘zîrin en düşük had cezası olan içki içme haddine ulaşmaması gerektiği yönündedir. Bir başka görüş, had gerektiren suçlara benzeyen veya onların mukaddimesi durumunda olan bir suça kendi cinsine uygulanan had cezasından daha az bir ceza verileceği yolundadır. Buna göre meselâ yolculuktaki yükü arasında içki bulunduran kişiye içki içme haddinden, bir kimseye hakaret eden yahut dolaylı zina ithamında bulunan kişiye de kazf haddinden daha az bir ceza verilir. Ta‘zîr cezalarında ceza ehliyeti diğer suçlardan farklılık arzeder; müslüman olmak, rüşd, hürriyet gibi şartların eksikliği ta‘zîr cezalarını düşürmez, suçlunun durumuna uygun bir ta‘zîr cezası uygulanır veya bu tür eksiklikler cezada hafifletici rol oynar.